« KÜLTÜR-SANAT ANASAYFA

ŞEYH ŞAMİL'İN ANILARI YAYIMLANDI

Kafkaslar'ın ünlü savaşçısı Şeyh Şamil'in, özel sekreteri M. Tahir El-Karahi tarafından derlenen anıları, 86 yıl sonra Kültür Bakanlığı tarafından yeniden yayımlandı. Çarlık Rusyası'na karşı verilen direnişin çeyrek asırlık lideri Şeyh Şamil'in özel sekreteri tarafından derlenen anılar, H. Ahmet Özdemir tarafından yayına hazırlandı. Kültür Bakanlığı'nca geçen yıl yayımlanan "Kafkas Mücahidi Şeyh Şamil'in Hatıraları" (M. Tahir El-Karahi'nin Savaş Günlüğü) adlı kitapta, Ruslara karşı Kafkaslar'da verilen mücadele anlatılıyor. Şeyh Şamil'in, "Sır katibi" olduğu belirtilen özel sekreter Muhammed Tahir El-Karahi'nin derlediği anıların, uzun süre Şamil'in ailesi tarafından korunduktan sonra, Şair Mehmet Akif Ersoy tarafından Medine'de ikamet eden Şamil'in oğlundan alınarak yayımlanmak üzere Türkiye'ye getirildiği bildiriliyor. Anıların ilk olarak, "Kafkasya Mücahidi Şeyh Şamil'in Gazavatı" adı altında, İstanbul'da "Sebilürreşad Kütüphanesi Neşriyatı"nın 24 nolu kitabı olarak 1914 yılında 216 sayfa olarak yayımlandığı kaydediliyor. Şeyh Şamil'in kahramanlıklarının anlatıldığı kitapta, Şamil'in solak oluşuyla ilgili anı şöyle aktarılıyor: "Bir keresinde Rusların İnihli köyüne girdikleri haberi gelince Şamil savunmaya hazırlanır. Ruslar kılıcını sağ tarafında taşıyan Şamil'i tanır ve üzerine ateş etmeye başlarlar. Ağaç arkasına saklanarak kurtulan Şamil, daha sonra kılıcını sol tarafına takmayı adet edinir."


Kadınlara Erkek Kıyafeti

Kitapta Şeyh Şamil'in mücadeleleri sırasında uyguladığı ilginç taktiklere de yer veriliyor. Bunlardan bazıları şöyle: "Rus kumandanı görüşmek üzere Şamil'i davet eder. Şamil ise gitmek istemediği için, 'hastadır' deyiniz emrini verir. Bazıları bu çekingenliği korkaklığa yorar, bunun üzerine Şamil hiddetlenip yerinden fırlar ve 'Kadınları da erkek kıyafetine sokup meydana çıkarınız ki, cemiyetimiz Ruslar'ın gözüne çok görünsün' der ve yürür. Kadınlar erkek elbisesi giyer, kılıç kuşanıp, başlarına sarık sararlar. Bunun üzerine Rus kumandanı, Şamil'in ayrılmaz yoldaşı Yunus'a, şimdiye kadar görmediği kişileri sorar. Yunus da, 'Sizin çadırınız neferlerle dolu olduğu gibi Ahulgoh Kalesi de Müslüman mücahidlerle doludur' cevabını verir."


Hasta Eşini Ziyarete Giderken

"Rus kumandanı Verensof, Andal sahasını karargah yaparak bir ay kadar orada kalır. Bu müddet içinde Şeyh Şamil, eşi Fatma'nın ağır hasta olduğunu öğrenir, görmek için yola çıkar. Yeni Dargo Köyü'ne geldiğinde Ruslar'ın Eski Dargo Köyü'ne girmek üzere olduklarının haberini alır. Eşinin sağlık durumunu öğrenmek için bir adam yollayıp, kendi geri döner... Savaş kazanılmış, Ruslar kaçmıştır. Şamhalbirud kuşatması sırasında Şamil de eşinin ölüm haberini alır. Birkaç kişi gönderip kendisi kumanda mevkiinden ayrılmak istemez. Fakat naipleri, 'siz gidin cenazeyi defnedin. Biz bu düşmana kafi geliriz' demeleri üzerine Şamil kuşatmayı bırakıp, eşinin cenazesine gider. Mahsur kalan Ruslar, Şamil'in gidişini hissedince mızıka çalarak sevinçlerini gösterirler. Naipler, kuşatma hattını muhafaza edemezler ve gevşetirler, Ruslar kurtulur."


Şamil'in Teslim Olması

"Rus Çarı, Şamil'in derhal yakalanmasını ister. Ruslar, toplu bir hücumla Şeyh Şamil ve beraberindekileri ele geçirmek isterler. Onun için Şamil'e sulh teklifinde bulunurlar. O da, düşmana güvenmediğinden kabul etmez. Ruslar'ın, 'Sizi Halife-i Müslimin'e gönderelim' teklifi, Şamil'in arkadaşlarını yumuşatır. Ruslar'ın teminat vermeleri üzerine Şeyh Şamil İstanbul'a yollanmak şartıyla 20 kadar sadık adamıyla birlikte, 1859 yılı Ağustos ayı ortalarında teslim olur. Rusya'ya götürülen ve ancak 1870 yılında İstanbul'a gönderilen Şamil, daha sonra Medine'ye yerleşir ve 1871'de ölür."


Ana Sayfa l Editör'den l Künye l Kültür-Sanat l Netleşi l Adres Çubuğu l Oyun l Arşiv l E-Mail