40i+ Nedir?

     
  CİNUÇEN TANRIKORUR ANISINA...

20 Şubat 1938'de İstanbul'da doğdu. Müzik eğitimine, İstanbul Belediye Konservatuarı Türk Musikisi Bölümünde Münir Nurettin Selçuk'un öğrencisi olan amcası Mecdinevin Tanrıkorur'un, kendisine 2,5-3 yaşlarından itibaren meşk etmesiyle başladı. Eyüp Musiki Cemiyeti başkanı bestekâr ve kemanî Mustafa Sunar'ın ud öğrencisi olan annesi sayesinde ud ile tanıştı. Kendi kendine ud çalmasını ve daha sonraları beste yapmasını öğrendi. Besteciliğe ise 14 yaşında Ferahnâk makamında oldukça parlak bir sazsemâîsi ile güftesi Fuzûlî'ye ait Sevkefzâ makamında bir şarkı besteleyerek başladı. Cinuçen Tanrıkorur, sırasıyla İtalyan Lisesi ve Devlet Güzel Sanatlar Akademisi (MSÜ) Yüksek Mimarlık bölümünü bitirdi. Daha sonra İmar ve İskân Bakanlığı Marmara Bölge Planlama Dairesinde şehirci mimar olarak devlet hizmetine girdi ve Ankara'ya yerleşti. 1973'te TRT Ankara Radyosu TSM Şube Müdürlüğü görevine getirildi ve burada 1982'deki istifasına kadar programcılıktan daire başkanlığına kadar çok çeşitli görevlerde bulundu. Konya'da Selçuk Üniversitesi Eğitim Fakültesi'ne bağlı Müzik Eğitimi Bölümünü kurdu. 1989 yılında, ırsî olan böbrek hastalığı dolayısıyla Kültür Bakanlığı tarafından ABD'ye gönderildi ve burada 117 eser besteledi. Ayrıca bu süre içerisinde Maryland ve Princeton üniversitelerinde örnekli iki konferans vermiş, iki büyük makale yazarak Turkish Music Quarterly dergisinde yayınlanmış, hocası Garino'nun tavsiyesine uyarak öğrendiği eski yazıyı geliştirmek için dostlarına eski harflerle sürekli mektup yazmış, dahası, ABD'li hattat Muhammed Zekeriya'dan hat dersi almıştır. Bu dönemden sonra hastalığı sürekli artan Tanrıkorur, toplam sekiz ameliyat geçirmiştir ve bunların üçü ise henüz mimarlık öğrencisiyken yakalandığı kanser sebebiyledir. Tanrıkorur, yaklaşık bir aydır yattığı hastanede iyice ilerleyen hastalığı dolayısıyla 28 Haziran 2000'de vefat etmiştir.

Batılı anlamda ilk ud metodu ile Türk musikisi üzerine sayısız makalenin yazarı olan ve İngilizce, Fransızca, İtalyanca, Latince ve az Arapça bilen Tanrıkorur'un yurt içinde ve dışında verilmiş pek çok tebliğ ve konferansı vardır. Bestelediği eserlerin sayısı 500 civarındadır ve bunların içinde kendi terkîbi olan Şedd-i sabâ, Zâvil-Aşîran ve Gülbûse makamlarındaki klasik fasıllar; Bayatî-Araban, Evcâra, Zâvil-Aşîran ve Nişâburek makamlarında Mevlevî Âyinleri; 63 makamlı Kâr-i Nev'eda, Fuzûlî'nin 54 mısralı Müseddes'inden bir kâr, Yahyâ Kemal'in "Süleymaniye'de Bayram Sabahı", "Itrî", "Mehlika Sultan" ve "Sonbahar" gibi uzun şiirlerinden yeni formlarda eserler; "Günaydınım", "Turnalar", "Kiralık Konak Film Müziği" ve "Tarla Dönüşü / Köyde Sabah" gibi tanınmış eserleri, na't, durak, sugul ve ilahiler, klasik ve yeni formlarda saz müziği eserleri ile yurt içinde ve yurt dışında ödüllendirilmiş besteleri de vardır. Fransız radyosunca LP'si yapılan ilk klâsik Türk müziği sanatçısı olan Tanrıkorur, Tayland'dan ABD'ye, İsveç'ten Suudi Arabistan ve Fas'a kadar 22 ülkede davet üzerine solo ud ve ses resitalleri, konferans ve seminerler vermiştir. Tanrıkorur'un basılmış "Biraz da Müzik" ile "Müzik Kimliğimiz Üzerine Düşünceler" adlı kitapları mevcuttur.

Tanrıkorur, özgün ve zarif kişiliği, insanı mest eden icralarıyla ve musikimize getirdiği ilginç yeniliklerle Klasik Türk Musikisi büyük bir kitleye sevdirdi. Yazılarında kimlik kaybı üzerinde bolca durdu, estetik kaygısı her zaman ön plandaydı. Evrensellik, makam, usul, ses sistemi gibi teknik konular üzerinde de duran Tanrıkorur, udilik ve bestecilik kadar öğrenci eğitimine de büyük önem verdi. Günümüzde tanbur virtüözü denildiğinde Üstad Necdet Yaşar'dan sonra en çok ismi anılan Murat Salim Tokaç, Cinuçen Bey'in öğrencilerinden sadece birisi. Vefatının ikinci yılında onu biz de elimizden geldiği kadarıyla analım istedik. Cinuçen Bey'e Allah'tan rahmet, sevenlerine de başsağlığı diliyoruz.
 

Geri Anasayfa


ANASAYFA | KÜNYE | EDEBİYAT | SİNEMA | MÜZİK | KİTAP | ARŞİV