Yıl:2 Dönem:2 Sayı:3/15

       

     
  FOTOĞRAFLARLA SAMUEL BECKETT

İrlandalı - Fransız oyun yazarı, romancı; Saçma Tiyatrosu'nun en önemli temsilcisi.

Protestan bir aileden gelen Beckett, Dublin'de Trinity College'de okudu (1927), Fransız ve İtalyan Dili ve Edebiyatı üstünde yoğunlaştı; 1928'de Paris'te Ecole Normale Superieure'den burs aldı. James Joyce'la dostluk kurdu. Finnegans Wake'in bir bölümünü Fransızcaya çevirdi, ölümüne kadar Joyce'la yakınlığını sürdürdü; 1930'da Trinity College'e döndü, Fransızca öğretim görevlisi oldu.

İkinci Dünya Savaşı ile birlikte Paris'e geldi. Fransız Direniş Hareketi'ne katıldı. Nazi'lerin kendisini araması üzerine Güney Fransa'ya kaçtı; sürekli Fransa'da yaşadı. 1909 yılında Nobel Edebiyat Ödülü'nü aldı. 

Yapıtlarıyla modernist soyut tiyatrosunu temellendirmiş ve en yetkin örneklerini vermiş olan Beckett, ürünlerini nihilist dünya görüşü doğrultusunda ortaya koymuştur. Yapıtlarında, dünyayı, toplumu, insanın her türlü anlam ve ufuktan yoksun, umutsuz bir yalnızlaşma ve yabancılaşma içinde, kendi varlığını taşımak zorunda kaldığı bir yer olarak ortaya koymaya çalışmıştır; yapıt kişileri, bu açıklanamaz dünyanın ürünü kötürümlerdir; kayıtsız ve edilgen oldukları kadar, ne kendileriyle iletişim kurabilme, ne de çevrelerine ilişkin bir söylemde bulunabilme gücüne sahiptirler; saçma, bilinemez, kapkaramsar bir hiç ortamındadırlar; varlıklarını gitgide yitirirler.

Beckett'in oyunları, kendi sıralaması içinde alındığında, şu insanlık durumu sürecini izler; Bekleyiş, bırakılmış ve yalnızlık (En attendant Godot, 1953, Godot'yu Beklerken; Fin de partie, 1958, Oyunun Sonu)- insan varoluşunun yerini belleğinin alması (La derniere band, 1958, Karpp'ın Son Bandı) yarıya gömülmüş (Oh, les beaux jours, 1961, Mutlu Günler)- tam hareketsizlik (Comedie, 1964, Oyun)- sessizlik (La silence, 1970, Sessizlik)- soluk (Breath 1979, Soluk)- yok insan (Not I, 1972, Ben Değil).

Gittikçe sonlaşan, içi boşalan yaşamın ve insan varlığının sıfırlaşma sürecini oyunlarıyla özdeş kılan Beckett, bu süreç doğrultusunda dili bir hiçleşme aracı (metafizik palyaçolar olan), oyun kişilerini de bu hiçleşmenin birimleri olarak kullanır; böylece, hiçliğin kavranışlarıyla başlayan indirgeme, tüm nesnellik ve fiziksel varlık yok oluncaya kadar sürer ('Soluk' adlı oyununda olduğu gibi, doğan bir çocuğun çığlığı ile ölmek üzere olan bir adamın son nefesini kapsayan 35 saniyelik bir oyundur, ya da giderek "Ben Değil" de olduğu gibi, sadece içinden sözcük kırıntılarının zar zor döküldüğü bir ağızdır.)

"Mutsuzluktan daha hoş bir şey olamaz" sözünde özetlenebilecek olan Beckett'ın kapkara gülmecesi, çağdaş tragikomedyanın salt mutlaklaşmış biçimidir. (Rober Blin tarafından uzmanca sahnelenmiş olan) Beckett'ın oyunları, modern tiyatroyu anlayış olarak derinden etkilemiş ve her zaman özgünlüklerini korumuşlardır.


Diğer oyunları:

Eleutheria (1946-48), Acte sans parole (Pantomim, 1957, Sözsüz Oyun), All That Fall (Radyo Oyunu, 1957, Yıkılanlar), Embers (Radyo Oyunu, 1958, Küller), Acte sans parole II (Pantomim, 1960, Sözsüz Oyun), Words and Musiz (Radyo Oyunu, 1962, Sözcükler ve Müzik), Cascando (Radyo Oyunu, 1964), Va-et vien (1966, Eh joe), That time (1975, O Vakit), Footfalls (1975, Ayak İzleri), Ghost Tiro (1975, Ama Bulutlar), A Piece of Monologue (1979, Bir Parça Monolog), Rockaby (1981, Sallanmaca), Ohio Impromtu (1981).


BECKETT ALBÜMÜ:

 

Geri Anasayfa



ANASAYFA | KÜNYE | EDEBİYAT | SİNEMA | MÜZİK | KİTAP | ARŞİV