MP3 teknolojisinin hızla gelişmesi ve internetin yaygınlaşması ile artık müzik albümleri satın alınmıyor, 'indiriliyor'. Bu gelişme müzik sektöründe köklü değişimlere neden olacak mı? Kimi gruplar ve sanatçılar albümlerini internetten ücretsiz 'indirme'ye açtılar bile. Ancak hemen ekliyorlar: "Müziği sürdürmemiz için konserlerimize gelin!" Dinlediğiniz bir sanatçının ya da grubun yeni çıkan albümünü dinlemek için hangi yolu seçiyorsunuz? Müzik markete gidip albümünü mü satın alıyorsunuz, yoksa 'nasılsa birkaç güne kalmaz internete düşer, oradan indiririm' mi diyorsunuz? Belki çoğunuz, sorunun ilk kısmına evet diyorsunuzdur. Ancak çok dinlenen isimlerin bugünkü albüm satış sayılarının, geçmişe oranla yaklaşık 20'de bire düşmesi, sorunun ikinci kısmına cevap verenlerin daha çok olduğunu gösteriyor. Çünkü hızla ilerleyen MP3 teknolojisi ve yaygınlaşan internet kullanımı, bedeli daha ucuz olduğundan dinleyiciyi, müziği satın alma yerine 'indirme'ye sevk ediyor.
Yasal olmamasına, internetten satışı yapılmasına ve yapımcıların onca gayretine rağmen, yeni yayınlanmış bir albümün parçalarını internette kısa bir gezinti sonucu bulup MP3 çalarınıza indirebiliyorsunuz. Elektronik teknolojinin, müzik endüstrisinin durduğu zemini altından çeken bu gelişme, müzik endüstrisinde köklü değişimlere yol açacak gibi görünüyor. Albümlerinin satışını iyice düşüren internet ve MP3 teknolojisi ile uğraşmaktan vazgeçip, şarkılarını kendileri ücretsiz 'indirme'ye açan isim ve gruplar artmaya başladı tüm dünyada. Bu yönelim, çok geçmeden Türkiye'de de kendini gösterdi.
Kayıtlı müzik bedava olacak
Geçtiğimiz günlerde rock müzik grubu Yakup, yeni yayınladığı üçüncü albümü 'Kaos'u, internet sitesinde dinleyicilerinin ücretsiz kullanımına açtı. Grubun kurucusu Yakup Trana, son yıllarda Türkiye'de durumu giderek kötüye giden müzik kurumlarının, müzisyenlerin sanatlarını icra etmesini ve yayınlamasını dolaylı olarak zorlaştırdığını belirtiyor ve şöyle diyor: "Korsan ve internet faktörlerine bağlı olarak gelişen bu durum sanatçıların zaten para kazanamadıkları CD satışlarını baltalayıp, sona erdiriyor. Grup olarak bu önlenemeyen çöküşün içerisinde çabalayıp bir süre sonra bu kurumlarla birlikte boğulmaktansa müziğimizi biz ve siz dinleyiciler arasına hiçbir aracı koymaksızın daha hızlı ve ücretsiz şekilde yayınlamayı en uygun çözüm olarak görüyoruz."
Daha önceki albümlerini dünyanın en büyük birkaç müzik şirketinden biri olan EMI'ın Türkiye temsilcisinin etiketiyle yayınlayan Yakup grubu, müzikseverler lehine bu karara varmış; ancak dinleyicisinden bir beklentisi de var: "Bizim bu girişimimiz karşısında dinleyiciden tek beklentimiz konserlerimize olan katılımlarıdır ki ancak bu şekilde müzik hayatımızı devam ettirebiliriz." Yeni albümleri 'Kaos' ile birlikte eski iki albümü 'Şunu Bunu' ile 'Karanlıkta' albümlerini yasalar gereği ancak ve ancak kendi siteleri www.yakup-rock.com adresinden ücretsiz indirilebileceğini söyleyen Trana, ekliyor: "Üzücü bir gerçek de olsa müzik piyasasının şu anki kötü durumunun kökeni müzik dinleyicilerine dayanmaktadır. Ancak ekonomisi zayıf ve çalkantılı bir ülkede müzik satın almak lüks/masraf olduğu için onları da korsan veya bedava müzik tercih etmelerinde haklı görmekteyiz."
Aslında bu gelişmeyi daha erken görmüş gruplar da var Türkiye'den. Beş yılı aşkın bir zamanı ve dört albümü arkasında bırakan, Türkiye'nin popüler rock gruplarından Zardanadam, bunlardan ilki. Grup, müzikleri kadar albümlerini müzikseverlere ücret almadan ulaştırması ile de ünlü. Müzisyenlerin her fırsatta 'korsan albüm almayın, MP3 indirmeyin, paramızı çalmayın' diye dinleyiciye çıkıştığı bir zamanda bu grup, albümlerini hem internet sitelerinden ücretsiz 'indirme'ye açtılar, hem albümlerini çoğaltıp belli müzik marketlere, isteyene ücretsiz verilmek üzere dağıttılar. Zardanadam'dan Utku, bu gelişmenin sadece Türkiye için yeni olduğunu belirtiyor ve "Dünyada müzisyenler albüm satışından para kazanmayı düşünmüyor artık. O yüzden tepki duymaktan çok, bu yöne doğru evrilme var." diyor. Gruptan Tolga ise on, on beş yıla kadar dünyadaki müzik endüstrisinin bu şekilde işleyeceğini, sanatçıların konserden kazanıp albümlerini dinleyiciye ücretsiz sunacağını ifade ediyor ve şöyle diyor: "Biz teknolojiyi etkin kullanarak önden gidiyoruz. Korsanı, başkalarının emeğinden haksız kazancı desteklemiyoruz. Ama 'sanatçının ekmeği çalınıyor' sömürüsünden yana da değiliz. Grubun kurucusu Erbatur ise müzik endüstrisinin organize olma biçiminin, kendilerinin manipüle edebileceği bir sistemde sanatçıları popüler hale getirip kazanmak olduğunu savunuyor ve "Yapımcıların devam etmelerini isteriz. Ama şanslarını gelişmelere göz kapatarak değil, ayak uydurarak aramalı." diyor.
Konser verebilecek isim çok az
Müzik eleştirmeni Naim Dilmener, teknolojik gelişmeler neticesinde dinleyicinin müziği edinme biçiminin değişmesini Batı müzik endüstrisi tarafından görülüp önlem alındığını söylüyor. Amerika'da müziğin kredi kartı ile belli bir ücret karşılığında 'download' edilmesinden ciddi paraların kazanıldığını belirten Dilmener, elektronik ortamda telif hakları sisteminin Türkiye'de oturmamasından dolayı gelişmediğini belirtiyor ve ekliyor: "Yakın gelecekte tüm dünyada olduğu gibi müziğin satışı elektronik ortamda olacak ve bir CD'ye gerek kalmayacak." Dilmener, yakın gelecekte konserde çalınan canlı müziğin paralı, kayıttan dinlenen müziğin ücretsiz olacağı tahmininin tüm sektörde dillendirildiğini söylüyor ve fakat bu tahminin gerçekleşmeyeceğini düşünüyor: "Bu çıkışlar, alternatif ve 'devrimci' yollar, müzik piyasasının tamamına yaymamız mümkün değil. Müzik endüstrisinin 'devrimci' davranma gibi bir isteği ve lüksü yok, para kazanmak istiyor."
Avrupa'daki kimi müzik eleştirmenleri, müzik yapım şirketlerinin, teknoloji karşısında ayakta kalabilmek için giderek organizasyon şirketlerine dönüşeceğini ve sanatçılarına albüm yapma yerine konserler düzenleme yoluna gideceğini yazıyor. Ancak Dilmener, bu tahminin Türkiye'de gerçekleşmesinin zor olacağı düşüncesinde ve kendilerine albüm yapılan isimlerin yüzde 90'ının, canlı şarkı söyleyemediğini, stüdyo kayıt teknolojisinin marifetiyle bir şeyler yaptığını ileri sürüyor: "Bu isimleri sahneye çıkaramazsınız. Çıktıkları zaman rezil olurlar, şarkı söyleyemiyorlar çünkü. Aksi örnek çok az. Dolayısıyla yapımcı, 'albümden değilse bile sahneden kazanayım' demesi zor. 'Hayalet Sevgilim' şarkısı ile internette patlayan İrem'e bakın mesela. Bu şarkı ile popüler oldu; ama 'Zaga' programına çıkınca herkes gördü ki kız şarkı söyleyemiyor. Stüdyo ortamında kesip yapıştırmaya yayınlamaya benzemiyor çünkü sahne. Bu durumda olan çok isim var."
Şarkıyı İndir Konsere Gel, Burhan Eren, Zaman Gençlik, Sayı: 26
MP3 teknolojisinin hızla gelişmesi ve internetin yaygınlaşması ile artık müzik albümleri satın alınmıyor, 'indiriliyor'. Bu gelişme müzik sektöründe köklü değişimlere neden olacak mı?
MP3 teknolojisinin hızla gelişmesi ve internetin yaygınlaşması ile artık müzik albümleri satın alınmıyor, 'indiriliyor'. Bu gelişme müzik sektöründe köklü değişimlere neden olacak mı? 
