« Anasayfa | Künye | Arşiv 13 Ekim 2024, Pazar
Gündem: Kültür-
Sanat
Gündem: Hayat
40i Gündem Nöbetçi Köşe
40PENCERE
İki Nokta Üst Üste
Esma Ürkmez
Matbaadan Tanıtıma Koş!

Yeşilde Durmak
Hale Sert
Kanaviçe

Olay Yeri İnceleme
Zehir Hafiye Battal Küttab
Tezekten Terazi ya da Çok "hit" Alan Hep "tıklanan" Yazı Budur!

[ Kitap -> Bize Gelenler ]

Bergson Hakkında

Rıza Tevfik

03.12.2005 - 11:07

Ülkemizde, modern Batılı felsefeyle yüzleşme aracılığıyla başlayan ve uzunca bir aktarma-öğrenme evresiyle güncel etkinliklere bağlanan yeni felsefî düşünce sürecinde, erken fark edilen, ciddi anlamda yerli temsilciler bulan çağdaş Batılı filozoflardan biri de, Henri Bergson'dur. Bu görece erken ilginin muhasebesini, doğal olarak Bergson metafiziğinin spekülatif karakterinin kendisinden çok, alımlamp içkinleştirildiği tarihsel ve kültürel bağlamda, kendisine yüklenen işlevden hareketle değerlendirmek gerekir. Bu yüzden, Bergson ilgisinin, Dergâh Mecmuası etrafında toplanan bir grup aydının gayretleriyle bir felsefî hareket haline geldiği 1921 yılının tarihsel ve kültürel atmosferine ve Meşrutiyet'ten devralınan felsefî mirasa göz atmak gerekir.

Böylesi bir açıdan bakıldığında, Bergson felsefesi, yıkılan imparatorluğun enkazı üzerinde, hayatı yeniden kurma ve örgütleme çabaları açısından, kurucu aktörlerin ihtiyaç duydukları manevi kudret ve ruh hamlesini, edebiyat ve felsefeyi birlikte besleyerek, teorik açıdan destekliyor görünür. Diğer yandan, kültürel çerçevede karşılaşılan geçmiş/şimdi, eski/yeni, gelenek/modernlik vb. sorunsal karakterli kutupluluklar bağlamında, özellikle Meşrutiyet sonrası dönemde kurulmaya çalışılan metafizik-karşıtı, pozitivist, entelektüalist, evrimci, materyalist Batılı felsefî meşruiyet aynasının ve bu aynaya yansımayan veya çarpık ya da eksik yansıyan yerli siluetin yeniden değerlendirilip yorumlanmasına imkân veriyor görünür. Böylelikle Bergsoncu hareket, Türk düşünce tarihinin yakın geçmişi içinde, üretilmeye çalışılan yeni yapı ve meşruiyet, aranılan yeni kimlik ve düzen bağlamında, kendisine başvurulan en önemli felsefî deneyimlerden biri olarak düşünülebilir.

Eser, Bergson felsefesinin ülkemizde tanıtılmasında önemli bir rol üstlenen Rıza Tevfik'in, bu çapraşık deneyime katkıda bulunan iki önemli metnini, 1921 tarihli Bergson Hakkında başlıklı Darülfünun ders notlarını ve buna ilaveten, 1914'de İçtihad'da yayımlanan "Henri Bergson ve Felsefesi" başlıklı hayli erken bir makalesini içermektedir.

Bergson Hakkında, Rıza Tevfik, Çizgi Kitabevi, 126 sayfa, Aralık 2005

Ülkemizde, modern Batılı felsefeyle yüzleşme aracılığıyla başlayan ve uzunca bir aktarma-öğrenme evresiyle güncel etkinliklere bağlanan yeni felsefî düşünce sürecinde, erken fark edilen, ciddi anlamda yerli temsilciler bulan çağdaş Batılı filozoflardan biri de, Henri Bergson'dur...  
40ikindi KitaplığıTümü »

» Işık Yanar'ın İkinci Romanı Çıktı: "Şemsiye Tamircisi"
» Bir İhtilalciden Dinlediklerim - Müfid Ekdal / Nuri Altun
» Tarihin Büyük Yalanları-Richard Shenkman / Nuri Altun
» Bütüncül Psikoterapi Ne Kadar Gerekli Ve Ne Kadar Mümkün? / Ali Ayten
» Kısa 20. Yüzyıl Tarihi: 1914-1991 Aşırılıklar Çağı / Seda Yaşar
Kitap MedyasıTümü »

» Edebiyatımızın Coğrafyasını Geliştiren Bir Yazar: Talip Apaydın / Seray Şahiner
» 'Yaratıcı Yazarlık' ve Buluşları / M. İlhan Atılgan
» Gazete-Dergi Okurluğu / Eser Karakaş
» Torpilli Kitap: Sokakta / Haydar Hepsev
» Bilge Karasu Okuma Kılavuzu / Gonca Özmen
Arşivlik HayatlarTümü »

» Asaf Hâlet Çelebi 100 Yaşında / Ömer Faruk Şerifoğlu
» Arşivcilerin Babası: Muallim Cevdet / Zeynep Berktaş

Yorum yazabilmeniz için üye olmanız gerekiyor. Üye olmak için tıklayın.

(Üye iseniz sayfanın en üstünde sağ tarafta yer alan kısımdan giriş yapmalısınız.)


Henüz yorum yapılmamış.

Üye Girişi
Kullanıcı adı
Şifre
Beni hatırla
Şifremi unuttum!
Ücretsiz Üye Olun!
Son 10 Yorum
toplantı (10.12.2013 - 17:25)
tek söğüt (26.02.2013 - 01:08)
yok var, var var (26.02.2013 - 01:06)
Hoş bir yazı (17.08.2012 - 00:19)
beklerken (27.05.2012 - 21:07)
bir yorum (21.12.2011 - 20:20)
bir yorum (21.12.2011 - 20:13)
işte tam da böyle (18.11.2011 - 20:37)
Gitmek (18.11.2011 - 19:53)
ELİF LAM RA (28.10.2011 - 00:02)
Yorum için üye olun!