« Anasayfa | Künye | Arşiv 23 Nisan 2024, Salı
Gündem: Kültür-
Sanat
Gündem: Hayat
40i Gündem Nöbetçi Köşe
40PENCERE
Kulak Arkası
Nurullah Turan
Birkaç "Bir"

Bolâhenk
Ahmet Çalışır
Mevlevî Âyini: Türk mûsikîsinde bir form

[ Müzik -> Ekstra ]

Kur'an'a Göre Musiki

01.04.2000 - 16:00

Hz. Peygamber zamanında besteli şiirlerin ve musiki nazariyatının bulunmadığı bilinmektedir. Rivayetler Arap şiirinin en erken Hz. Ömer zamanında bestelendiğini göstermektedir. Musiki nazariyatı ise ilk bestelerden çok sonra ortaya konulmuştur. Bundan dolayı, radyoda Kur'an-ı Kerim okunmasının hükmü, ayet ve hadislerde açık bir şekilde ifade edilmeyişi ne kadar tabii ise, musikinin dini hükmünün kitap ve sünnette açıkça belirtilmemiş olması o kadar tabiidir. İleride ortaya çıkacak olan meselelerin hükümlerinin ayet ve hadislerde belirtilmemiş olmasından daha doğal bir şey olamaz. Ortada bulunmayan bir mesele için daha evvel hüküm vermekte hiç bir dini fayda bulunmadığı gibi birçok mahzuru da mevcuttur. Bu gibi sebeplerden dolayı Kur'an'da bugün bizim bildiğimiz manada bir musiki mefhumunu ifade eden ne bir ayet, ne de bir tabir ve kelime yoktur. Genel olarak musiki ile yakından ve uzaktan bir ilgisi bulunmayan kelimelere musiki anlamı verilmek suretiyle Kur'an'dan delil arama çabasına düşülmüştür. Musikinin aleyhinde olanlar musikinin haram olduğunu, lehinde olanlar da helal olduğunu göstermek amacıyla en uzak ihtimalleri bile değerlendirerek mukaddes metinde kendi görüşleri için bir sığınak bulmaya çalışmışlardır.


Musikiyi Haram Kıldığı İddia Edilen Ayetler:

1- "Halktan öyle bir takım kimseler de vardır ki alay konusu yapmak ve körü körüne halkı Allah'ın yolundan saptırmak için "eğlencelik söz" satın alırlar, sahibini hor ve hakir edici azap işte bunlar içindir." (Lokman / 6)

Ayet Nadr b. el Haris hakkında inmiştir. Nadr ticaret maksadıyla gittiği İran'dan destan ve masallar satın alarak Mekke'ye gelir ve Kureyş'e: "Muhammed (sav) size Ad ve Semud'dan bahsediyor, ben ise size Rüstem ve İsfendiyar'dan bahsedeceğim" der, ve başlar İran efsaneleri anlatmaya. Onun sözleri Kureyş'e daha hoş ve eğlenedirici gelir ve Kureyş, Kur'an dinlemeyi terkeder.

2- "Bu söze mi taaccüp ediyorsunuz ve gülüyorsunuz da ağlamıyorsunuz? Siz cidden çok dik başlısınız." (Necm / 59-60-61)

İkrime'den nakledildiğine göre müşrikler Kur'an'ı işttikleri zaman taganni (gülme ve ağlamama) yaparlardı. Bu ayet işte bu gibiler hakkında nazil olmuştur. "Burada kınanan gülmek, sırf müslüman oldukları için müminlere gülme ve onlarla alay etme şeklinde olan gülmedir." denilirse deriz ki: Şiir ve gına da tıpkı bunun gibidir. Yani sadece müslümanları kötülemek için söylenen ve müslümanların aleyhinde olan şiir ve türküler haramdır.

3- "Allah (cc) Şeytanı huzurundan kovarken: 'Güç yetirebildiklerini sesinle zillete ve meskenete düşür.'buyurmuştur." (İsra / 64)

Mücahid'e göre, Şeytan sesinden maksat düdük ve gınadır.

4- "Müşriklerin namazı, Kabe civarında ıslık çalmak ve el çırpmaktan ibarettir." (Enfal / 35)

Bu ayette geçen el çırpma ve ıslık kelimeleriyle musiki anlamı kastedildiği ileri sürülmüştür. Fakat bunlarda doğruluk payı yoktur.


Musikinin Helal Olduğuna Delil Sayılan Ayetler:

1- "İman edip iyi ameller işleyenler cennet bahçelerinde neşelendirileceklerdir." (Rum / 15)

Bu ayette geçen "neşelendirilme (habr)", "sema" anlamında yorumlanmış ve musiki dinletme olarak aktarılmıştır.

2- "Onlar ki, söz dinlerler ve en güzeline tabi olurlar, işte Allah'ın hidayete erdirdikleri kimseler bunlardır, idrak ve insaf sahibi olanlar da yine bunlardır." (Zümer /18)

Burada geçen "söz" kelimesi bütünsel bir anlam içermektedir. Zira musiki sözlerin en güzel olanıdır. Güzellik vasfına sahip sözler methedildiğine göre musiki dinlemek meşrudur.

3- "Seslerin en kötüsü eşeklerin sesidir." (Lokman / 19)

Rahatsız edici bir sesin kötülenmesinden güzel seslerin mübah olduğu neticesine varılmıştır.

4- "Allah onlar için hoş olan şeyleri helal, pis olan şeyleri haram kılmaktadır." (Araf / 157)

Ayette geçen, "hoş (tayyib)" kelimesi zevk ve lezzet veren şeylerin hepsini kapsamaktadır.

Musikinin lehinde ve aleyhinde hüküm çıkarmak için ileri sürülen ayetlerden bazıları bunlardır. Musikiyi haram kıldığı idda edilen ayetler Mekke'de nazil olmuştur. İçki içmenin haram, zekat ve orucun farz kılınmadığı bir zamanda musikiyi kötüleyen bir nassın bulunması makul değildir. Musikiyi haram kılan bir ayet nazil olsa bile Medine devrindeki uygulama bunun aksini gösterdiği için, bu ayetlerin hükmünün Rasulullah'ın uygulaması ve sözü ile gerçekleştirilmesi gerekir. Medine'de musikiye izin verilmekle kalınmamış, daha da ileri gidilerek teşvik edilmiştir. Yani bahis konusu ayetleri izah edici hadisler Rasulullah'tan rivayet edilen hadisler değil, sahabenin kendi ictihad ve kanatleridir. Aslında Kur'an'da musikiyi haram veya mübah kılan açık bir ayet yoktur. Kur'an'da övülen ve kötülenen musiki değil, sözdür.

--------------------

Not: Süleyman Uludağ Hoca'nın "İslam Açısından Musiki ve Sema" isimli kitabından, "Kur'an'da musiki ve musikinin dini hükmü" ile ilgili yön göstermek için verdiğimiz bu izahattan sonra önümüzdeki aylarda bu İlahi Kitabı en iyi anlayan Resul-i Ekrem Efendimiz'in bu meseleyi nasıl anladığını ve tatbik ettiğini inceleyeceğiz.

Hz. Peygamber zamanında besteli şiirlerin ve musiki nazariyatının bulunmadığı bilinmektedir.  
Albüm TanıtımlarıTümü »

» İstanbul'a Senfonik Üçleme
» Yıllar Sonra Yeniden
» Dostlar Onu Hatırladı
» İncesaz, Kalbimizdeki Denize Yelken Açtı
» Oralara, Buralara, Uzaklara
Müzik DünyasındanTümü »

» Abbey Road'un Etkisi Sürüyor
» Cazdan Habersiz Kalmayın
» Albüm Kapaklarında Eskiye Dönüş
» Grammy Müzesi'nde Müziğe Dair Herşey
» Nintendo Wii'yle Orkestramı Kurup Yönettim / Hakan Gence
EkstraTümü »

» Cohen Nihayet Geliyor / Sadık Yalsızuçanlar
» 'Tom Amca Cazı' Tutmadı, Siyah Müzik Köklerine Dönüyor / Halil Turhanlı
» Neriman Hanım'ın Ölümü / Gökhan Özcan
» Zaman, Mekân ve Müzik / Rengin Soysal
» Ey Vefasız Yolcu! / Gökhan Özcan

Yorum yazabilmeniz için üye olmanız gerekiyor. Üye olmak için tıklayın.

(Üye iseniz sayfanın en üstünde sağ tarafta yer alan kısımdan giriş yapmalısınız.)


Henüz yorum yapılmamış.

Üye Girişi
Kullanıcı adı
Şifre
Beni hatırla
Şifremi unuttum!
Ücretsiz Üye Olun!
Son 10 Yorum
toplantı (10.12.2013 - 17:25)
tek söğüt (26.02.2013 - 01:08)
yok var, var var (26.02.2013 - 01:06)
Hoş bir yazı (17.08.2012 - 00:19)
beklerken (27.05.2012 - 21:07)
bir yorum (21.12.2011 - 20:20)
bir yorum (21.12.2011 - 20:13)
işte tam da böyle (18.11.2011 - 20:37)
Gitmek (18.11.2011 - 19:53)
ELİF LAM RA (28.10.2011 - 00:02)
Yorum için üye olun!